Mezuak

Data honetako argitalpenak ikusgai: 2018

ARRAÑOKO IPURUDIA/ El enebral de Arraño

Irudia
Zalantza barik, Laudion egin daitekeen paseorik politenetakoa Arraño menditik pasa beharko da.   Izan ere, Arraño auzotik Luxaraino luzatzen den  muino lerroak  ikusmira aparta eskeiniko dio ibiltariari ,  Nerboi garaiko haranak eta Laudioko hirigunea inguruko mendiguneetan kokatzen lagunduz.    Nor ez da Arrañoko gurutzera igo eta bert a ko paisaiarekin gozatua hartu? Beti esan dut, Laudio herri itsusia zela, Arrañotik begiratuta izan ezik,  bertatik zinez ederra delako.  La alineación de colinas que va desde el barrio de Arraño hasta Luxa, es sin duda uno de los parajes más bonitos de Laudio y pasear por ella un verdadero placer. Estas colinas se encuentran despejadas de vegetación en gran parte, cubiertas por praderas que proporcionan pasto a la exigua cabaña  laudioarra .   . Mendebalde-ekialde orientazioa duen  Arrañoko muino lerrokatze horretan apenas dago zuhaitzik eta larreak nagusi dira orokorrean.  Horrek panorama zabala eskeintzen laguntzen du

AZAFRAI ZANGARRA: UDAZKENEKO LOREA/ El falso azafrán colorea el otoño

Irudia
Ez dakit zehazki zergaitik: berezko kutsu malenkoniatsuagatik akaso,  nostalgiak jota gaudelako agian, egunotako hego haizeak ematen duen argitasunagatik   beharbada ala beste barik horrelakoa delako, baina aurtengo udazkena ezin ederragoa iruditzen ari zait. Ingurumariari erreparatzea besterik ez dago urtaroaren ederraz konturatzeko:   pasealekutako ezkien horia, pinudien   berde ilun monotonoari   bertako hostozabalek (eta era nabarmenean haritz amerikar   kanpotarrak) ematen dioten   kolore sorta:   marroixka, horixka, gorrixka… berezko dizdira dutela dirudi!   No estaba dispuesto a echar a perder una segunda espléndida mañana de domingo otoñal,  con una espectacular luz, viento sur, y grandes claros, por lo que se imponía el paseo de rigor, empezando en el parque y acabando en el barrio de Luxa, al final del cordal de Arraño. Bigarren aldiz  jarraian igande goiz zoragarria suertatu da: eguzki ostarte zabalak,  haize hego bizia, sekulako  argitasuna...Au

PARKEKO ZUHAITZAK: SUGIA/ Arboles del parque: el sugi

Irudia
Azken boladan hedabideeetan sarritan azaltzen ari dela aprobetxatuta, sugi zuhaitzaz (Cryptomeria japonica) hitz egingo dugu. Izan ere,    EAEko intsinis pinuaren populazioa suntsitzen ari den banda marroiaren harira, pinuaren balizko alternatibatzat jotzen da, gure inguruotan orain arte espezie apaingarria izan den Sugi   edo zedro japoniarra deritzon konifera hau.   A cuenta de los problemas que la enfermedad llamada “banda marron” está creando en la población de pino insigne en la CAPV, el Sugi   (Cryptomeria japónica) está apareciendo en los medios de comunicación como especie alternativa al pino y   en consecuencia parte de una posible solución a dicho problema. Al ser un árbol presente en el parque de Lamuza, aprovechamos la ocasión para hablar de esta conífera, conocida hasta ahora en nuestro entorno únicamente como especie ornamental. Japonian du jatorria sugiak, bertako kultura tradizionaleko ikurra delarik. Taxodiazeoen familiaren parte da, hau da, sekuoie

IRA-ILA: IRATZEEN HILABETEA. A propósito de septiembre-iraila, mes de los helechos.

Irudia
Polypodium spp.  HARITZ IRATZEA Egutegi gregorianoaren 9. hilabetea iraila   da , iratzeen hilabetea, landare berezi honek euskal kulturan izan duen garrantziaren erakusle. Izan ere,   desagertzeko arriskuan dauden   baserriko bizimodu eta jardunetan, iratzeek leku nabarmena izan dute mendeetan zehar: sendabelar moduan, txerriaren azala erretzeko txerribodetan, labeak garbitzeko, ardi esnea iragazteko, elurra mantentzen laguntzeko elurzuloetan, gaztainak eztaltzeko kirikiñausietan,… Baina agian erabilpen nagusia aziendeen azpiak egokitzeko batzea izan da eta   lan hori irailan egiten zen,   gure mendietako larretan iratzeak lehortzen hasten direnean hain zuzen ere. Polypodium spp. HARITZ IRATZEA No es casualidad que   “septiembre” en euskera sea “iraila”, literalmente   “mes del   helecho”, teniendo en cuenta la importancia que esta especial planta ha tenido durante siglos en el modo de vida del caserío vasco, unidad económica autosuficiente basada en la agri

ARRAÑO-LAMUZAKO ORKIDEAK/ Orquideas en Arraño-Lamuza

Irudia
Serapias lingua Urtebete pasa da Lamuza-Arrañoko landare aniztasunari erreparatzen hasi genionetik, horretan orkidea espezieen aberastasuna nabarmentzen zelarik.   Aberastasun haren berri ematen hasteko Arrañoko orkideen argazki bilduma xumea argitaratzea izan zen lehen urratsa, Aiaraldea Gaur agerkari digitalaren laguntzarekin.  Serapias parviflora Un año después de publicar una selección  fotográfica con orquídeas silvestres del entorno de Lamuza-arraño gracias a la ayuda  Aiaraldea Gaur, continuamos aprendiendo más cosas sobre estas bonitas y peculiares flores, hemos conocido nuevas especies, ha aparecido alguna peculiaridad...por  lo que aquella primera colección pedía una revisión. Como entonces, volver a remarcar el carácter no científico de esta  aportación que solo pretender ser una aproximación a este fascinante mundo. Serapias cordiguera Esan bezala, urtebete beranduago gure txokoko orkideekin txundituta jarraitzen dugu, ikasten jarraitzen dugu al